Şeceretü’l- Kevn-7 - Muhammedinur

Aradan zaman geçti..

Âdem ve İblis; yine kader-i İlahî’nin bir gereği olarak aynı geçitte birleştiler..

Yâni: Masiyet geçidinde..

Şeytan kendisine verilen emri ifâ etmemişti..

Âdem ise: Kendisine yasak olan bir fiili icra eylemişti.. 

Takdir-i İlahî çizildiği zaman; böylece kaderleri birleşmişti..

Çünkü bunda şöyle bir incelik vardı:

Emir ve irade, ayrı ayrı yollardan tecellî ediyordu..

Zâhirde bir emir veriyordu..

Ama iradesi onun aksine idi.

Vakıa, ortada bir emir rüzgârı esmişti..

Fakat, İlahî irade; onu silip götürmüştü..

Zâhirde, her ikisi için de tayin edilen bir hudud vardı.

İblis, kendi hududunu tecavüz edince hükm olundu, ki:

Ebedi bu tecavüzünden dönmeye..

Ve bu tecavüz vâdisinde; şekavet ipleri ile çadırını kura..

Ve o vâdide yerleşe..

Durağı: O tecavüz arsası ola..

Âdem’e (as) gelince.

O yaptığı tecavüzden ötürü nadim oldu..

Cennetteki makamı için hasret çekip inledi.

Orada geçen gecelerini, günlerini andı ve ağladı.

Nefsini ayıplamaya başladı..

Sonra birlikte koğulduğu arkadaşları arasına katıldı ve hep beraber şu duayı yaptılar:

“Rabbımız, biz nefsimize zulmettik..” (A’raf 7/23)

İşbu duanın akabinde, uğradığı beladan kurtulacağı müjdesini aldı..

“Âdem Rabbından bazı cümleler aldı..” (A’raf 7/23)

Âyet-i Kerîmesi gereğince kurtuldu..

Yine gelelim şâki iblise..

Lânet atları ona doğru salındı.

Hem de gemlerinden boşanmış olaraktan..

Bütün bunlar ona kötü haber getiriyordu:

Tard, uzaklık..

Bunlara ilaveten:

“Çık oradan!”

Yâni cennetten..

Emri geldi..

“İniniz oradan..” (Bakara 2/38)

Yâni cennetten çıkarılma; emri; Âdem’le birlikte, diğerlerine de geldi.

Bu emir, Âdem’i (as) çok mahzun etti. Kendi kendini yakıp paralayacak kadar ileri gitti.

Onu; cennetten çıkarılışı, bu hâle getirdi..

Ve şöyle dedi:

“ Rabbım bana, bu irazın acısını bulunduğum makamdan indirmekle tattırdın!.. Bâri beni bu düşüşte ayrılık ateşine yakma!.. Koru!..”

Bunun üzerine, ona şu emir geldi:

“ Bu işte senin için korkulu bir durum yok..

Ne var ki; iki fırkanın ayrılış noktasına kadar gideceksin.

Ki o iki fırkanın biri cennete gidecek.. Öbürü de cehenneme..”

Böylece, Âdem (as) kendisi için çizilen bir noktaya geldi..

Ve Ashab-ı Yemini aldı..

Yâni: Sağcıları.

İblis geldi..

Ve o da , sol cânibi tuttu..

Yâni: Solcuları.

Böylece, solcular için bir asıl oldu.. Yâni dayanak..

Ama gel gör ki: Âdem (as) ile iblisin bir arkadaşlığı oldu..

Çünkü sağla solun ayırım noktasında buluştular.

İşte bu buluşup arkadaş olmaktan ötürü Âdem’de (as) ondan

Yâni : O solak mendebur şeytandan bir iz kaldı..

Yâni: Solunda..

İşbu hâl, Âdem’in (as) zürriyetine de tesir etti.

Hâliyle daha ziyade cibiliyetinde bozukluk olanlara.

Böylece onlar, o iblisin zulmet gölgesine sığındılar.

Ve ona yakınlıkları nisbetinde küfre düştüler..

Ama, Âdem’in (as) sağında kalanlar, kurtuldu..

Âdem’in mârifet nûrundan istifâde ettiler.

Sağda ve iblisten uzak oldukları için onun daldığı zulmet bataklığına batmadan kurtuldular..

Ne var ki:

Aslen solak olan kimselerin eseri az da olsa.. bunlara bulaştı..

Çünkü tam bir ayrılık olmadan önce birlik idiler ve arkadaş olmuşlardı. Ancak bunların aslı temiz olduğu için o kötü izler, sadece zâhirde kaldı ve esasa geçmedi..

Mârifet nûrlarına birşey yapamadı..

Sağ canip ehlinin işlediği bazı hata ve günahlara gelince.

O da, yine bu sola yakınlığın bir eseridir..

Ve o eski arkadaşlıktan bir kırıntıdır…

Bilesin ki..

Sözü edilen günah ve küfür izinin bir başka eseri ve bir başka sebebi daha vardır..

Anlatalı .

Şöyle olmuştu..

Ne zaman Allah-ü Teâlâ Âdem’i (as) yaratmayı murad etti.

Melekü’l- Mevt’e; yer toprağından bir kabza alıp getirmesi için emir verdi..

Bu emrin gereğini yapmak için; Melekü’l- Mevt yere indi..

Bu meleğin, toprak alması için geldiği sıralarda, iblis de yerde bulunuyordu.. Allah-ü Teâlâ ona: Bir kısım meleklerle beraber hilafet vermişti…

Hâliyle, orada bir müddet kaldı.

Hem de Allah’a kulluk ederekten..

Melekü’l- Mevt, her ne hâl ise..

Aldığı bazı toprağa iblis ayağı ile basmıştı..

Vaktaki Âdem’in (as) çamuru bu şekilde elde edilen toprakla yoğruldu..

Sûreti o topraktan meydana geldi.

İşte o zaman durum meydana çıktı..

Nefsanî huyların cümlesi:

İblisin ayak bastığı yerden alınan toprağın bir mahsulü oldu..

Durum bu olunca; nefis kötülükler kesb etmeye başladı..

Çünkü tıneti bozuktu..

Toprağına şeytanın ayağı değmişti..

Yine o sebepledir ki:

Nefis, şehvet yatağı olmuştu..

Geçimi ve saltanatı onunla idi.

Çünkü toprağına şeytan basmıştı.

Yine bu sebepledir ki:

İblis kibre kapıldı..

Çünkü Âdem’in (as) dış yapısına bakmış; ayak basıp gezdiği topraktan yapıldığını görmüştü..

Kendi yaratılış maddesine bakınca da; ateşten olduğunu görmüştü..

Böylece kendisini, ondan üstün görüp büyüklenmeye başlamıştı..

İşbu anlatmak istediğimiz mânâ, şu Âyet-i Kerîmede gizlidir:

“Ey iman edenler; şeytanın ayak izlerine tâbi olmayınız..” (Bakara 2/208)

Yâni: Maddî ve fâni şeytana uymayın..

Çünkü onlar, şeytanın ayak altı şeylerinden yaratılmıştır.. .

Böyle olan birşey, hem kötüdür; hem de değersiz..

Bilesin ki:

Vaktaki bu Kâinât Ağacı’nın yaratılışı tamamlandı.

Ondan şunlar bitti:

a) Bir tanesi sağda.. Yâni: Ashab-ı Yemin..

b) Bir tanesi solda . Yâni: Ashab-ı Şimâl..

c) Bir tanesi de.. Dimdik ve dümdüz..

İşbu üçüncü sırada sayılan, dal Sabıkun Zümresidir..

Böylece, Resûlullah SA Efendimizin ruhanîyeti; üç koldan âlemi sardı..

Durum böyle olduğuna göre; herkes kabiliyetine göre; ruhanîyetten nasib almaktadır..

Allah-ü Teâlâ onun ruhanîyetinin âlemlere şâmil olduğunu anlatmak için şöyle buyurdu:

“Seni ancak, âlemlere rahmet olarak’ gönderdik..” (Enbiyâ 21/107)

Sağ taraftakilerin bu ruhanîyetten nasipleri:

Ona uymalarıdır..

Sünneti ve getirdiği şeriati ile amel etmeleridir..

Allah-ü Teâlâ bu mutabaat ehli sağcıları şu şekilde tavsif etmektedir:

“O kimselerdir ki: Nebi ve ümmî olan resûle ittiba ederler.. (A’raf 7/157)

Sabikun zümresinin bu ruhanîyetten aldığı nasibe gelince.

Onu da:

Yakınlık, ona yakın olmakla şeref kazanmak ve sohbetine nâil olmak..

Gibi büyük ihsanlara nâiliyet olarak edebiliriz..

Bu zümreyi de Allah-ü Teâlâ şu Âyet-i Kerîme ile müjdeler:

“İşte bunlar, Allah’ın kendilerine nimet ihsan buyurduğu kimselerle beraberdir.. Ki onlar, başta peygamberlerdir..” (Nisâ 4/69)

Ashab-ı Şimâlin, Yâni solakların da, o yüce ruhaniyetten aldığı nasipleri vardır..

O nasip ise: Dünyada himaye görmeleridir.

Bir de peşin azaptan kurtulmaları..

İşbu mânâyı da şu Âyet-i Kerîmeden alıyoruz:

“Sen onlar arasında bulundukça, Allah onlara azab etmeyecektir..” (Enfâl 8/33)

Vaktaki Resûlullah (sav) Efendimizin cismanî zuhur zamanı yakın oldu,

Varlık dalı; müstakim olarak, düzgün bir şekilde bitmeye başladı..

Kökü sağlam ve yerli olunca dalları da yeşerip bitmeye başladı..

Ve onun idaresini elinde tutan Zât ona şu emri verdi:

“Emr olunduğun gibi dürüst ol!..” (Hûd 11/112)

İşbu emir gereğince, Resûlullah (sav) Efendimizin sıfatı istikamet üzere oldu..

Makamı ise: “Darü’l- Mukame” tâbir edilen Kulluk Cenneti oldu..

Vaktaki, tam istikameti buldu; dünya ile ukbadan geçti..

Vaktaki, kendisine tevdi edilen vazife yapılıp tamam oldu.

O zaman da bir güzel makamdan, bir başka güzel makama geçti..

Bir durakta karar kılınca:

Esas ikametgâhına geçti.. .

Bu makamların ilki, dünyada olmaktadır ki buna:

“Vücud Makamı”

Tâbir edilir..

Ki bu makama:

“Ey örtülere bürünmüş, kalk inzar makamına geç!.” (Müddesir 74/2)

Meâline gelen Âyet-i Kerîmesi ile işaret edilir.

İkinci makam ise âhirette olacaktır.

Buna da: “Makam-ı Mahmud” tâbiri kullanılır.

Buna da :

“Umulur ki böylece, Rabbın seni Makam-ı Mahmud’a erdire..” (İsrâ 17/79)

Âyet-i Kerîmesi işaret eder.. .

Üçüncü makam ise; Edebiyat, Daimiyet Makamıdır..

Ki bu da cennette olacaktır..

Bunu da şu Âyet-i Kerîmeden anlıyoruz:

“O Zât ki, bizi fazlı icâbı darü’l mukame’ye kodu..” (Fatır 35/35)

Dördüncü makam ise: Şuhud Makamıdır, Burası, mabud olan Allah-ü Teâlâ’yı rüyet makamıdır..

Bu makamı:

“Kâbe kavseyn..” (Necm 53/9)

Âyet-i Celilesi mânâsından anlıyoruz..

İşbu yakınlık, görme, müşâhede ve ulviyet ancak Resûlullah (sav) Efendimize tahsis olunmuştur..

Çünkü bütün yaratılmışlardan gaye onun vücûdudur..

Bütün kâinâtı bir ağaç kabul ettiğimiz zaman; onun meyvesi olarak Resûllullah (sav) Efendimiz olur..

Ve cevheri olur.

Meyve veren ağaç, ancak o tohumu bitirir ki:

O kendi aslı olan tohumdur..

Bir tohum düşünün:

Onu ektiğin, baktığın,

Yâni: Suladığın diğer bakımını yaptığın zaman büyür ve nebat olur..

Açılır, dallanır, yapraklanır ve sallanır.. Ve nihayet meyve verir..

Meydana gelen bu ağaca baktığın zaman;onun aslını bitiren tohumu görürsün..

O tohum, İşin başında bir nufte mevkiinde idi.

Ve böyle bir ağacı meydana getirdi.

Ağacın son durumuna gelince.

O tohum sayesinde meydana geldi..

Ve o tohumu meydana getirmekle vazifesi sona erdi..

İşte..

Yukarıda arz edilen ağaç ve tohum misâli:

Resûlullah (sav) Efendimizin durumuna bir işarettir.

Resûlullah (sav) Efendimiz, ezeli âlemde gizli idi..

Sabık, mânânın ifâdesi budur..

Sonra ..

Yâni yaratıldıktan sonra ilk sûrette gizlenmesi ve yine zuhur bulması da; yine o habbe meselinin son şeklinde anlatıldığı gibi olmuştur.

Resûlullah (sav) Efendimizin daimi varlığını, Yâni, çok evvellerden yaratılmış olduğunu da, şu Hadis-i Şerifinden anlıyoruz:

“Daha Âdem çamurla su arasında iken, ben peygamberdim .”

İşte..

Bu mânâdan anlaşılıyor ki:

Resûlullah (s.a.v) Efendimizin bir müddet için gizli kalışı ve sonra gelişi; onun öz varlığına hiçbir tesir icra etmez..

Çünkü o, kıdem dilinden daima anılır.. Âdem -bize göre yokluk- kitabında daima vezâret nişanını taşımıştır..

Hülasa: Resûlullah (s.a.v) Efendimiz, ezelde; bu kâinât ağacının mânâsına mazhar idi..

Sonunda ise; bu durum aşikâre oldu.. Yâni: sûretine bir mazhar oldu..

Ama hiçbir hâlde onda bir değişiklik olmadı.

Anlatmaya çalıştığımız bu mânâya bir misâl vermek gerektiği zaman, bir tüccarı ele almak icâb eder..

Şöyle ki:

O tüccar piyasaya bir mal, çıkarmak istediği zaman, önce zihninde onu güzelce bir tasarlar..

Şeklini düşünür ve bir karara varır..

Onun bu tasarısı bir kumaş ve elbise olduğuna göre; önce onun bütün ilk hazırlıklarını ikmal eder.

Sonra onu, bir dokumacıya verir; dokutur..

Daha sonra biçtirir ve diktirir..

Daha sonra, bir top yapar..

Gerekirse, elbise hâline getirir..

Bütün bu olanlar ne olursa olsun..

İlk tasavvurunun aynıdır..

Neyi düşündü ise; meydana gelen onun dışında bir şey olamaz.. .

İşbu misâl; Resûlullah (s.a.v) Efendimizin durumunu açık açık anlatır..

Ki o, her şeyden evveldir; ama Hazret-i Hakk’ta bir tasavvur olarak.

Ama zuhur olarak.

Yâni cismi ile hepsinden sonradır.

İşte bu kısa izahtan sonra bize yine ona Yâni Resûlullah (s.a.v ) Efendimize dönelim .

Yâni: Onun yaratılış şekline…

Açıklanan Kelimler :

Masiyet : İtaatsizlik, günah, isyan

Tecavüz : Haddini aşma. Söz veya hareketle ileri gitme. * Aleyhine hareket etme. * Zorlama. * Geçme. * Sataşma, saldırma, sarkıntılık.

Lânet : Nefret. Tiksinti. Allah’ın rahmetinden mahrumiyyet.

Mendebur : Sümsük, sünepe. Pis. İğrenç

Cibiliyet : Huy, fıtrat, yaradılış, tabiat, cibilliyet.

Melekü’l- Mevt : İnsanların ruhlarını kabzeden Azrâil. (A.S.)

Nefsanî : Bedenî arzu ve isteklerle alâkalı. Zaruret olmadığı hâlde keyf için olan istek ve arzuya ait. Kendine ait ve mensub.

Şehvet : Hevâ-yı nefsin meyli ve arzusu. * Bir şeyi fazla istemek. * Cinsî istek. Mahbube için olan istek, iştiha. (Yemek, içmek, uyumak da şehvetin şubelerindendir.)Kudsi Hadis’te Cenab-ı Hak buyuruyor: “Ey benim için şehvetini bırakıp gençliğini bana veren genç! Sen meleklerin bir kısmı gibisin.”

Ruhaniyet : Madde âleminden başka olan ruh âlemleri, ruhaniler.

Darü’l- Mukame : İkamet, oturma. * İkamet yeri, vatan. * Ümmet.

Makam-ı Mahmud : İkamet, oturma. * İkamet yeri, vatan. * Ümmet.

Bu Bölümde geçen Âyet-i Kerimeler:

قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ

“(Âdem ile eşi) dediler ki: Ey Rabbimiz! Biz kendimize zulmettik. Eğer bizi bağışlamaz ve bize acımazsan mutlaka ziyan edenlerden oluruz.” (A’raf 7/23)

فَتَلَقَّى آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ قُلْنَا اهْبِطُواْ مِنْهَا جَمِيعاً فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدًى فَمَن تَبِعَ هُدَايَ فَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُو

“Bu durum devam ederken Âdem, Rabbinden bir takım ilhamlar aldı ve derhal tevbe etti. Çünkü Allah tevbeleri kabul eden ve merhameti bol olandır. Dedik ki: Hepiniz cennetten inin! Eğer benden size bir hidayet gelir de her kim hidayetime tâbi olursa onlar için herhangi bir korku yoktur ve onlar üzüntü çekmezler.” (Bakara 2/37-38)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ ادْخُلُواْ فِي السِّلْمِ كَآفَّةً وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ

“Ey iman edenler! Hep birden barışa girin. Sakın şeytanın peşinden gitmeyin. Çünkü o, apaçık düşmanınızdır.” (Bakara 2/208)

وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ

“(Resûlüm!) Biz seni âlemlere ancak rahmet olarak gönderdik.” (Enbiyâ 21/107)

الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِندَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَآئِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُواْ بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُواْ النُّورَ الَّذِيَ أُنزِلَ مَعَهُ أُوْلَـئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

“Yanlarındaki Tevrat ve İncil’de yazılı buldukları o elçiye, o ümmî Peygamber’e uyanlar (var ya), işte o Peygamber onlara iyiliği emreder, onları kötülükten meneder, onlara temiz şeyleri helâl, pis şeyleri haram kılar. Ağırlıklarını ve üzerlerindeki zincirleri indirir. O Peygamber’e inanıp ona saygı gösteren, ona yardım eden ve onunla birlikte gönderilen nûr’a (Kur’an’a) uyanlar var ya, işte kurtuluşa erenler onlardır.” (A’raf 7/157)

وَمَن يُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَـئِكَ رَفِيقًا

“Kim Allah’a ve Resûl’e itaat ederse işte onlar, Allah’ın kendilerine lütuflarda bulunduğu peygamberler, sıddîkler, şehidler ve salih kişilerle beraberdir. Bunlar ne güzel arkadaştır!” (Nisâ 4/69)

وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ

“Halbuki sen onların içinde iken Allah, onlara azap edecek değildir. Ve onlar mağfiret dilerlerken de Allah onlara azap edici değildir.” (Enfâl 8/33)

فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَن تَابَ مَعَكَ وَلاَ تَطْغَوْاْ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

“O halde seninle beraber tevbe edenlerle birlikte emrolunduğun gibi dosdoğru ol! Aşırı da gitmeyin. Çünkü O, sizin yaptıklarınızı çok iyi görendir.” (Hûd 11/112)

قُمْ فَأَنذِرْ

“Kalk, ve (insanları) uyar.” (Müddesir 74/2)

وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَّحْمُودًا

“Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile olmak üzere namaz kıl. (Böylece) Rabbinin, seni, övgüye değer bir makama göndereceği umulur.” (İsrâ 17/79)

الَّذِي أَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِن فَضْلِهِ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٌ وَلَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٌ

“O (Rab) ki lütfuyla bizi asıl oturulacak yurda (cennete) yerleştirdi. Artık orada bize ne bir yorgunluk dokunacak ne de orada bize bir usanç gelecektir.” (Fatır 35/35)

فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَى

“8-9) Sonra (Muhammed’e) yaklaştı, derken daha da yaklaştı. O kadar ki (birleştirilmiş) iki yay arası kadar, hatta daha da yakın oldu.” (Necm 53/9)

Bu Bölümde geçen Hadis-i Şerifler:

Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem): “Küntü nebîyyen ve Âdem’e beyne’l-ma’e ve’t- tin: Ben nebî idim, halbuki Âdem su ile toprak arasında idi.” buyurduğu rivâyet edilmiştir.