RİYAZUSSALİHİN'DE ÂDÂB
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
RİYAZUSSALİHİN'DE ÂDÂB
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
Bismillâhirrahmânirrahîm
UYKU ÂDÂBI BÖLÜMÜ
1- Uyumanın, Yaslanıp Yatmanın, Oturmanın, Bir Toplulukta Bulunmanın Ve Rüyânın Âdâbı
~ Berâ İbni Âzib radıyallahu anhümâ şöyle dedi:
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem yatağına uzandığında sağ tarafı üzerine yatar ve şöyle dua ederdi:
Allahümme eslemtü nefsî ileyke, ve veccehtü vechî ileyke, ve fevvadtü emrî ileyke, ve elce'tü zahrî ileyke, rağbeten ve rehbeten ileyke, lâ melcee ve lâ mencê minke illâ ileyke. Âmentü bi kitâbikellezî enzelte ve nebiyyikellezî erselte:
Allah'ım! Kendimi sana teslim ettim. Yüzümü sana çevirdim. İşimi sana ısmarladım. Rızanı isteyerek, azabından korkarak sırtımı sana dayadım, sana sığındım. Sana karşı yine senden başka sığınak yoktur. İndirdiğin kitaba ve gönderdiğin peygambere inandım.
Buhârî, Daavât 5. Ayrıca bk. Buhârî, Vudû 75; Müslim, Zikir 5658; Ebû Dâvud, Edeb 98.
Bismillâhirrahmânirrahîm
UYKU ÂDÂBI BÖLÜMÜ
1- Uyumanın, Yaslanıp Yatmanın, Oturmanın, Bir Toplulukta Bulunmanın Ve Rüyânın Âdâbı
~ Berâ İbni Âzib radıyallahu anhümâ şöyle dedi:
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem yatağına uzandığında sağ tarafı üzerine yatar ve şöyle dua ederdi:
Allahümme eslemtü nefsî ileyke, ve veccehtü vechî ileyke, ve fevvadtü emrî ileyke, ve elce'tü zahrî ileyke, rağbeten ve rehbeten ileyke, lâ melcee ve lâ mencê minke illâ ileyke. Âmentü bi kitâbikellezî enzelte ve nebiyyikellezî erselte:
Allah'ım! Kendimi sana teslim ettim. Yüzümü sana çevirdim. İşimi sana ısmarladım. Rızanı isteyerek, azabından korkarak sırtımı sana dayadım, sana sığındım. Sana karşı yine senden başka sığınak yoktur. İndirdiğin kitaba ve gönderdiğin peygambere inandım.
Buhârî, Daavât 5. Ayrıca bk. Buhârî, Vudû 75; Müslim, Zikir 5658; Ebû Dâvud, Edeb 98.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Âişe radıyallahu anhâ şöyle dedi:
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem gece on bir rekat namaz kılardı. Sabah tan yeri ağarınca da kısaca iki rekat namaz kılar, sonra müezzin gelip sabah ezanını okuyuncaya kadar sağ yanı üzerine yaslanıp uzanırlardı.
Buhârî, Daavât 5; Müslim, Müsâfirîn 121122.
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem gece on bir rekat namaz kılardı. Sabah tan yeri ağarınca da kısaca iki rekat namaz kılar, sonra müezzin gelip sabah ezanını okuyuncaya kadar sağ yanı üzerine yaslanıp uzanırlardı.
Buhârî, Daavât 5; Müslim, Müsâfirîn 121122.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Huzeyfe radıyallahu anh şöyle dedi:
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem geceleyin uyumak istediği zaman elini yanağının altına koyar sonra da:
Allahümme bismike emûtü ve ahyâ: Allahım! Senin isminle ölür, senin isminle dirilirim derdi.
Uykudan uyandığı zaman:
Elhamdülillâhillezî ahyânâ min badi mâ emâtenâ ve ileyhinnüşûr.: Bizi öldürdükten sonra dirilten Allaha hamdolsun. Diriltmek sadece Ona mahsustur buyururdu.
Buhârî, Daavât 7, 8, 16. Ayrıca bk. Müslim, Zikr 59; Ebû Dâvûd, Edeb 98; Tirmizî, Edeb 28; İbni Mâce, Duâ 16.
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem geceleyin uyumak istediği zaman elini yanağının altına koyar sonra da:
Allahümme bismike emûtü ve ahyâ: Allahım! Senin isminle ölür, senin isminle dirilirim derdi.
Uykudan uyandığı zaman:
Elhamdülillâhillezî ahyânâ min badi mâ emâtenâ ve ileyhinnüşûr.: Bizi öldürdükten sonra dirilten Allaha hamdolsun. Diriltmek sadece Ona mahsustur buyururdu.
Buhârî, Daavât 7, 8, 16. Ayrıca bk. Müslim, Zikr 59; Ebû Dâvûd, Edeb 98; Tirmizî, Edeb 28; İbni Mâce, Duâ 16.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Yaîş İbni Tıhfe elGıfârî radıyallahu anhümâ, babam bana şöyle dedi, diyerek nakletmiştir:
-Bir ara ben mescitte yüzükoyun yatmıştım. Baktım ki bir adam beni ayağıyla kımıldatıyor ve:
Bu, Allahın kızgınlığına sebep olan bir yatış tarzıdır diyor.
Bir de ne göreyim, o Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem değil mi!
Ebû Dâvûd, Edeb 95. Ayrıca bk. Tirmizî, Edeb 21
-Bir ara ben mescitte yüzükoyun yatmıştım. Baktım ki bir adam beni ayağıyla kımıldatıyor ve:
Bu, Allahın kızgınlığına sebep olan bir yatış tarzıdır diyor.
Bir de ne göreyim, o Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem değil mi!
Ebû Dâvûd, Edeb 95. Ayrıca bk. Tirmizî, Edeb 21
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Ebû Hüreyre radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Bir kimse bir mecliste oturur da orada Allah Teâlânın ismini anmazsa, Allaha karşı eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur. Bir kimse yatağa yatar da orada Allah Teâlâyı zikretmezse, yine eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur.
Ebû Dâvûd, Edeb 25. Ayrıca bk. Ahmed İbni Hanbel, Müsned, II, 422.
Bir kimse bir mecliste oturur da orada Allah Teâlânın ismini anmazsa, Allaha karşı eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur. Bir kimse yatağa yatar da orada Allah Teâlâyı zikretmezse, yine eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur.
Ebû Dâvûd, Edeb 25. Ayrıca bk. Ahmed İbni Hanbel, Müsned, II, 422.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
2 - Yatma Ve Oturma Âdâbı
(Sırt Üstü Yatmak, Avret Mahallinin Açılma Korkusu Olmayınca Ayak Ayak Üstüne Atmak, Bağdaş Kurarak Ve Bir Şeye Bürünerek Oturmak Câizdir)
~ Abdullah İbni Yezîd radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre; o, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi mescidde bir ayağını diğer ayağı üzerine atmış, sırt üstü yatarken görmüştür.
Buhârî, Salât 85 İstizân 44; Müslim, Libâs 75. Ayrıca bk. Tirmizî, Edeb 19; Nesâî, Mesâcid 28.
(Sırt Üstü Yatmak, Avret Mahallinin Açılma Korkusu Olmayınca Ayak Ayak Üstüne Atmak, Bağdaş Kurarak Ve Bir Şeye Bürünerek Oturmak Câizdir)
~ Abdullah İbni Yezîd radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre; o, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi mescidde bir ayağını diğer ayağı üzerine atmış, sırt üstü yatarken görmüştür.
Buhârî, Salât 85 İstizân 44; Müslim, Libâs 75. Ayrıca bk. Tirmizî, Edeb 19; Nesâî, Mesâcid 28.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ İbni Ömer radıyallahu anhümâ :
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi Kâbenin avlusunda elleriyle dizlerini tutarak şöyle otururken gördüm,
dedi ve uyluklarını karnına dayayıp kolları ile dizlerini tutarak ve kaba etleri üzerine oturarak Resûlullahın oturuş tarzını tarif etti.
Buhârî, İstizân 34.
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi Kâbenin avlusunda elleriyle dizlerini tutarak şöyle otururken gördüm,
dedi ve uyluklarını karnına dayayıp kolları ile dizlerini tutarak ve kaba etleri üzerine oturarak Resûlullahın oturuş tarzını tarif etti.
Buhârî, İstizân 34.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Kayle Binti Mahreme radıyallahu anhâ şöyle der :
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi dizlerini karnına dayamış, ellerini koltuklarının altına koyup, kaba etleri üzerine oturmuş vaziyette gördüm. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi böyle huşû ve huzû içinde mütevazi bir vaziyette oturur görünce, korkudan irkildim.
Ebû Dâvud, Edeb 22.
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi dizlerini karnına dayamış, ellerini koltuklarının altına koyup, kaba etleri üzerine oturmuş vaziyette gördüm. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi böyle huşû ve huzû içinde mütevazi bir vaziyette oturur görünce, korkudan irkildim.
Ebû Dâvud, Edeb 22.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
3- Meclis Âdâbı
(Meclis Ve Mecliste Oturma Âdâbı)
~İbni Ömer radıyallahu anhümâdan rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Sizden biriniz bir kimseyi oturduğu yerden kaldırıp sonra onun yerine kendisi oturmasın. Fakat açılarak halkayı genişletiniz.
İbni Ömer, bir kimse kendisi için oturduğu yerden kalktığında onun yerine oturmazdı.
Buhârî, Cuma 20, İstizân 31; Müslim, Selâm 2829. Ayrıca bk. Tirmizî, Edeb 9.
(Meclis Ve Mecliste Oturma Âdâbı)
~İbni Ömer radıyallahu anhümâdan rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Sizden biriniz bir kimseyi oturduğu yerden kaldırıp sonra onun yerine kendisi oturmasın. Fakat açılarak halkayı genişletiniz.
İbni Ömer, bir kimse kendisi için oturduğu yerden kalktığında onun yerine oturmazdı.
Buhârî, Cuma 20, İstizân 31; Müslim, Selâm 2829. Ayrıca bk. Tirmizî, Edeb 9.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~Ebû Abdullah Selmân elFârisî radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Bir kimse cuma günü gusül abdesti alır, elinden geldiği kadar temizlenir, ya kendi özel kokusundan veya evinde bulunan güzel kokudan sürünür ve evinden çıkar, iki kişinin arasına girmez, sonra üzerine farz olan namazı kılar, imam hutbe okurken susup onu dinlerse, o cuma ile öteki cuma arasındaki günahları bağışlanır.
Buhari, Cuma 6.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Bir kimse cuma günü gusül abdesti alır, elinden geldiği kadar temizlenir, ya kendi özel kokusundan veya evinde bulunan güzel kokudan sürünür ve evinden çıkar, iki kişinin arasına girmez, sonra üzerine farz olan namazı kılar, imam hutbe okurken susup onu dinlerse, o cuma ile öteki cuma arasındaki günahları bağışlanır.
Buhari, Cuma 6.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Ebû Hüreyre radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Kim bir mecliste oturur ve orada bir sürü faydasız ve mânasız sözlerle vakit öldürür de, o meclisten kalkmadan önce, "Sübhâneke Allahümme ve bihamdike eşhedü en lâ ilâhe illâ ente estağfiruke ve etûbu ileyke: Allahım! Seni her türlü noksan sıfatlardan tenzih ve hamdinle tesbih ederim. Senden başka bir ilâh olmadığını kesinlikle belirtirim. Senden bağışlanmamı diler ve sana tövbe ederim" derse, o mecliste yapmış olduğu hataları bağışlanır.
Tirmizî, Daavât 39.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Kim bir mecliste oturur ve orada bir sürü faydasız ve mânasız sözlerle vakit öldürür de, o meclisten kalkmadan önce, "Sübhâneke Allahümme ve bihamdike eşhedü en lâ ilâhe illâ ente estağfiruke ve etûbu ileyke: Allahım! Seni her türlü noksan sıfatlardan tenzih ve hamdinle tesbih ederim. Senden başka bir ilâh olmadığını kesinlikle belirtirim. Senden bağışlanmamı diler ve sana tövbe ederim" derse, o mecliste yapmış olduğu hataları bağışlanır.
Tirmizî, Daavât 39.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Ebû Berze radıyallahu anh şöyle dedi:
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem meclisten kalkmak istediğinde, son söz olarak şöyle dua ederlerdi:
Sübhâneke Allahümme ve bihamdike eşhedü en lâ ilâhe illâ ente estağfiruke ve etûbu ileyke: Allahım! Seni her türlü noksan sıfatlardan tenzih ve hamdinle tesbih ederim. Senden başka bir ilâh olmadığını kesinlikle belirtirim. Senden bağışlanmamı diler ve sana tövbe ederim.
Bunun üzerine bir adam:
"Ey Allahın Resûlü! Şüphesiz ki sen, daha önce söylemediğin bir söz söylüyorsun!" dedi. Resûli Ekrem:
Bu söylediğim sözler, mecliste işlenen hata ve kusurlara keffârettir buyurdu.
Ebû Dâvûd, Edeb 27.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem meclisten kalkmak istediğinde, son söz olarak şöyle dua ederlerdi:
Sübhâneke Allahümme ve bihamdike eşhedü en lâ ilâhe illâ ente estağfiruke ve etûbu ileyke: Allahım! Seni her türlü noksan sıfatlardan tenzih ve hamdinle tesbih ederim. Senden başka bir ilâh olmadığını kesinlikle belirtirim. Senden bağışlanmamı diler ve sana tövbe ederim.
Bunun üzerine bir adam:
"Ey Allahın Resûlü! Şüphesiz ki sen, daha önce söylemediğin bir söz söylüyorsun!" dedi. Resûli Ekrem:
Bu söylediğim sözler, mecliste işlenen hata ve kusurlara keffârettir buyurdu.
Ebû Dâvûd, Edeb 27.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
- mim
- Özel Üye
- Mesajlar: 2416
- Kayıt: 07 Şub 2008, 02:00
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
Canım kardeşim seninde yüreğine sağlık selamet dilerim..
Muhammedi muhabbetle selamlarım..
Adab-ı Muaşereti ana kaynaktan yani Rasulullah s.a.v. Efendimizin yaşantısından öğrenmeye devam edelim inşaallah:
~ Ebû Hüreyre radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre,
Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Bir cemaat oturduğu mecliste Allahı anmaz ve peygamberlerine salât ve selâm getirmezlerse, bu meclis onlar için bir nedâmet olur. Allah dilerse onlara azâb eder, dilerse mağfiret eder.
Tirmizî, Daavât 8.
Muhammedi muhabbetle selamlarım..
Adab-ı Muaşereti ana kaynaktan yani Rasulullah s.a.v. Efendimizin yaşantısından öğrenmeye devam edelim inşaallah:
~ Ebû Hüreyre radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre,
Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Bir cemaat oturduğu mecliste Allahı anmaz ve peygamberlerine salât ve selâm getirmezlerse, bu meclis onlar için bir nedâmet olur. Allah dilerse onlara azâb eder, dilerse mağfiret eder.
Tirmizî, Daavât 8.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Ebû Hüreyre radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Bir kimse bir mecliste oturur da orada Allah Teâlânın ismini anmazsa, Allaha karşı eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur. Bir kimse yatağa yatar da orada Allah Teâlâyı zikretmezse, yine eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur.
Ebû Dâvûd, Edeb 25, 98.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Bir kimse bir mecliste oturur da orada Allah Teâlânın ismini anmazsa, Allaha karşı eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur. Bir kimse yatağa yatar da orada Allah Teâlâyı zikretmezse, yine eksik bir iş yapmış, bir günah işlemiş olur.
Ebû Dâvûd, Edeb 25, 98.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
4- Rüya Ve Rüya İle İlgili Esaslar
~Ebû Hüreyre radıyallahu anh,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi şöyle buyururken işittim, dedi:
Ümmete, nübüvvetten sonra sadece mübeşşirât kalmıştır
Ashâb:
Mübeşşirât nedir? diye sorunca, Resûli Ekrem:
Sâlih rüyadır buyurdu.
Buhârî, Tabîr 5. Ayrıca bk. Müslim, Salât 207208; Ebû Dâvûd, Salât 143; Tirmizî, Rüyâ 2; Nesâî, Tatbîk 9; İbni Mâce, Rüyâ 1.
~Ebû Hüreyre radıyallahu anh,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemi şöyle buyururken işittim, dedi:
Ümmete, nübüvvetten sonra sadece mübeşşirât kalmıştır
Ashâb:
Mübeşşirât nedir? diye sorunca, Resûli Ekrem:
Sâlih rüyadır buyurdu.
Buhârî, Tabîr 5. Ayrıca bk. Müslim, Salât 207208; Ebû Dâvûd, Salât 143; Tirmizî, Rüyâ 2; Nesâî, Tatbîk 9; İbni Mâce, Rüyâ 1.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Ebû Hüreyre radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre,
Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Zaman yaklaşınca müminin rüyası yalan çıkmaz. Müminin rüyası nübüvvetin kırk altı cüzünden biridir.
Buhârî, Tabîr 26; Müslim, Rüyâ 6. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Edeb 8; Tirmizî, Rüyâ 1; İbni Mâce, Rüyâ 9.
Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Zaman yaklaşınca müminin rüyası yalan çıkmaz. Müminin rüyası nübüvvetin kırk altı cüzünden biridir.
Buhârî, Tabîr 26; Müslim, Rüyâ 6. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Edeb 8; Tirmizî, Rüyâ 1; İbni Mâce, Rüyâ 9.
- aNKa
- Özel Üye
- Mesajlar: 2797
- Kayıt: 02 Eyl 2007, 02:00
~ Ebû Hüreyre radıyallahu anhden rivayet edildiğine göre,
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Beni rüyada gören kimse, uyanıkken de öylece görecektir veya sanki beni uyanıkken görmüş gibidir. Çünkü şeytan bana benzeyen bir şekle giremez.
Buhârî, İlm 38; Tabîr 10; Müslim, Rüyâ 11. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Edeb 88; Tirmizî, Rüyâ 4, 7; İbni Mâce, Rüyâ 2.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
Beni rüyada gören kimse, uyanıkken de öylece görecektir veya sanki beni uyanıkken görmüş gibidir. Çünkü şeytan bana benzeyen bir şekle giremez.
Buhârî, İlm 38; Tabîr 10; Müslim, Rüyâ 11. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Edeb 88; Tirmizî, Rüyâ 4, 7; İbni Mâce, Rüyâ 2.