Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : Ziyad İbnu Sa`d
HADİS-İ ŞERİF no: 1921
------ Ziyad İbnu Sa`d İbni Dumeyre es-Sülemi (an ebihi an ceddihi) (ra) -ki bunlar (Sa`d ve Dumeyre) Resulullah (sav) ile birlikte Huneyn`e katılmışlardı- anlatıyor: "Muhallem İbnu Cessame el-Leysi, Müslüman olduktan sonra Eşca` kabilesinden birisini öldürmüştü. Bu, Hz. Peygamber (sav)`in hüküm verdiği ilk diyet vak`ası oldu. Uyeyne öldürülen Eşcai`nin katli hususunda ileri geri konuştu. Çünkü (Uyeyne) kendisi de Gatafanlı idi. Akra İbnu Habis de Muhallem`in taraftarı (olarak müdafaa için) konuştu, çünkü o da Hındeften idi. Derken (münakaşa ilerledi) sesler yükselmeye başladı, tartışma ve bağırıp çağırmalar arttı, Resulullah (sav) müdahale ederek, "Ey Uyeyne, diyet kabul etmez misin?" diye sordu. "Hayır! Vallahi harb ve ızdırabtan benim kadınlarıma ulaştırılan, onun kadınlarına ulaşmadıkça kabul etmiyorum!" cevabını verdi. Sonra bağırmalar yükseldi, tartışma ve bağırıp çağırmalar arttı. Resulullah (sav) tekrar araya girip: "Ey Uyeyne, diyet kabul etmez misin?" dedi. Uyeyne önceki sözlerini aynen tekrar etti. Bu hal, Beni Leys`ten üzerinde silah ve elinde de deriden mamul bir kalkan bulunan Mukeytil adında birinin kalkıp, "Ey Allah`ın Resulü! Bunun (Muhallem`in) İslam`ın başında yaptığı şu cinayete misal olarak, su içmek üzere havuzun başına koşan koyun sürüsünü gösterebileceğim. Sürünün ilk gelenlerine (öldürülmek veya uzaklaştırılmak üzere taş veya ok) atılır, arkadan gelenler de korkarak kaçarlar. Bugün hüküm koy yarın değiştir!" demesine kadar devam etti. Resulullah (sav) bunun üzerine (Muhallem`e dönüp) hemen şu hükmü verdi. "Derhal huzurumuzda elli deve vereceksin, elli deve de Medine`ye dönüşümüzde vereceksin!" Bu vak`a Resulullah (sav)`ın seferlerinin birinde cereyan etmişti. Muhallem uzun boylu, esmer birisi idi, cemaatin kenarında bulunuyordu. O ölümden kurtuluncaya kadar halk oradan ayrılmadı. Resulullah`ın (bu nihai hükmünden sonra) önüne, iki gözünden de yaşlar akar vaziyette oturdu ve: "Ey Allah`ın Resulü! Ben size ulaşan cinayeti işlemiş bulunuyorum. Ben Allah`a tevbe ettim. Sen de benim için ey Allah`ın Resulü, Allah`tan mağrifet dileyiver!" dedi. Resulullah (sav) yüksek sesle: "Sen onu İslam`ın başında silahınla mı öldürdün! Allah`ım, Muhallem`i mağrifet etme!" dedi. Ebu Seleme şu ilavede bulunur: "Muhallem göz yaşlarını ridasının ucuyla silerek kalktı." İbnu İshak der ki: "Muhallem`in kavmi, Resulullah (sav)`ın daha sonra onun için Allah`a istiğfar ediverdiğine inanıyorlardı."
Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : Amr İbnu Şuayb
HADİS-İ ŞERİF no: 1923
------ Beni Müdlic`ten Katade adında bir adam, oğluna bir kılıç fırlattı. O da bacağına isabet etti. Yaradan fasılasız kan kaybı oldu ve oğlan öldü. Süraka İbnu Cu`şum Hz. Ömer (ra)`e gelip durumu haber verdi. Hz. Ömer: "Kudeyd suyuna yüz yirmi deve hazırla, ben oraya geleceğim" dedi. Ömer (ra) oraya gelince bu develerden otuz hıkka (dört yaşına giren dişi deve), otuz cezea (beş yaşına girmiş dişi deve) ve kırk halife (hamile deve) aldı. Ve sordu: "Maktulün kardeşi nerede?" "İşte benim!" dedi. "Al bunları! Zira Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştu: "Katile (ne diyetten, ne mirastan) hiç bir hisse yoktur."
Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : Cabir
HADİS-İ ŞERİF no: 1924
------ Huzeyl kabilesinden iki kadın, biri diğerini öldürmüştü. Bunlardan her ikisinin kocası ve birer oğlu vardı. Resulullah (sav) efendimiz maktülenin diyetini ödeme işini, kafilenin (öldüren kadının) akilesine yükledi, kocasını ve oğlunu bu külfetten uzak tuttu. Çünkü bu ikisi Huzeyl`den değillerdi. Maktülenin akilesi, "ölenin mirası da bize aittir" dediler. Aleyhissalatu vesselam: "Hayır! Mirası, kocasına ve oğluna aittir!" buyurdu."
Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : Aişe
HADİS-İ ŞERİF no: 1925
------ Resulullah (sav) Ebu Cehm İbnu Huzeyfe`yi zekat tahsildarı olarak gönderdi. Adamın biri sadaka ödeme meselesinde onunla inatlaştı. Ebu Cehm (ra) de adama vurup başından yaraladı. Hemen Hz. Peygamber (sav)`e gelip: "Ey Allah`ın Resulü, kısas istiyoruz" dediler. Resulullah onlara: "Size şu şu miktar diyet vereyim!" dedi ise de razı olmadılar. Resulullah (sav) miktarını daha da artırarak: "Size şu şu miktar diyet vereyim" dedi. Onlar yine razı olmadı. Hz. Peygamber (daha da artırarak): "Size şu şu kadar diyet vereyim" dedi. Bu sefer razı oldular. Bunun üzerine aleyhissalatu vesselam Efendimiz: "Ben bu akşam halka konuşup, onlara razı olduğunuzu bildireceğim!" dedi. "Pekala" dediler. Resulullah (sav) hitabesinde: "Bu Leysliler bana kısas talebiyle geldiler. Ben onlara (kısasa bedel) şu şu miktar diyet teklif ettim, onlar da razı oldular, siz de razı mısınız?" diye sordu. Fakat berikiler: "Hayır, razı değiliz!" dediler. Muhacirun onlara kızıp üzerlerine yürüdü. Resulullah (sav) onlara dokunmamalarını emretti. Muhacirun da ileri gitmekten vazgeçti. Sonra onları çağırıp, onlara verdiğini artırdı ve sordu: "Razı oldunuz mu?" "Evet" dediler. Resulullah tekrar: "Ben halka hitap edip, razı oldugunuzu bildireceğim" dedi. Onlar: "Pekala?" dediler. Resulullah halkı çağırarak: "Razı mısın?" diye sordu. "Evet razıyız!" dediler."
Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : Hilal İbnu Sirac
HADİS-İ ŞERİF no: 1926
------ Hilal İbnu Sirac İbni Müccaa (an ebihi an ceddihi) tarikinden anlattığına göre: "(Ceddi Müccaa) Hz. Peygamber (sav)`e gelerek Beni Zühl kabilesine mensup Benu Sedus tarafından öldürülmüş olan kardeşinin diyetini taleb etti. Resulullah (sav) ona: "Eğer ben bir müşrik için diyete hükmetseydim kardeşin için hükmederdim. Fakat ben sana (diyet değil, bunun yerini tutacak) bir bedel vereyim" dedi ve ona, aleyhissalatu vesselam, Beni Zühl müşriklerinden elde edilecek ilk humustan yüz deve vereceğine dair (senet) yazdı. (Müccaa bu yüz deveden) bir miktarını almıştı. (Tamamını almadan) Beni Zühl kabilesi Müslüman oldu. Bilahare Müccaa geri kalan develeri Hz. Ebu Bekr (ra)`den taleb etmek üzere, ona geldi. Resulullah (sav)`ın borç senedini gösterdi. Hz. Ebu Bekir (ra) kendisine Yemame`den gelecek zekattan ödenmek üzere on iki bin sa`, yani dört bin sa` buğday, dört bin sa` arpa, dört bin sa` hurma yazdı. Resulullah`ın verdiği yazıda (borç senedinde) şunlar yazılıydı: "Bismillahirrahmanirrahim. Bu Peygamber Muhammed (sav)`den Beni Süleymii Müccaa İbnu Mürare`ye (verilmiş bir borç) senedidir. Ben kendisine (öldürülen) kardeşine bedel olarak. Beni Zülh müşriklerinden gelecek ilk humustan yüz deve vereceğim."
Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : Cabir
HADİS-İ ŞERİF no: 1927
------ Resulullah (sav) her kabileye bir diyet yazdı. Hiçbir azadlıya kendini azad edenden başka bir Müslümam kendine mevla ittihaz etmesi, asıl azad edenin izni olmadan helal değildir.
Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : İbnu Şihab
HADİS-İ ŞERİF no: 1928
------ (Diyete iştirakte) tatbikat (sünnet) şöyledir: Akile amden yapılan öldürmelerin diyetine (hukuken) iştirak etmez. Gönül rızasıyla ederse o başka. Keza, akileye az da olsa çok da olsa kölenin bedelinden yüklenmez. Kölenin bedeli, ne miktara baliğ olursa olsun, ona, malı olarak tasarruf edenedir. Çünkü o, şu hadise binaen ticaret mallarından bir ticaret malıdır: Amden öldürenin diyetine sulhen tesbit edilen diyete; itiraf yolayla sübut bulan cinayete terettüp eden (diyete); işlenen bir cinayete terettüp eden erş`e (diyete) ve kölenin bedeline akile iştirak etmez, kendi arzusu ile iştirak ederse o başka." (Keza bir başka) tatbikat dahi şöyledir: "Kişi hataen hanımını yaralarsa, diyet öder, fakat kısas yapılmaz. Ancak kadına amden ulaşan (kötülüğü sebebiyle) kısas yapılır." Bana ulaştığına göre, Hz. Ömer (ra) buyurmuştur ki: "Kadın, nefsinin üçte birine ulaşan ve aşan yaralamalar amden olduğu takdirde, erkekten kısas isteyebilir." [Rezin ilavesidir]
Fasil : DİYET BÖLÜMÜ Konu : Diyetlerle İlgili Hükümler Ravi : Tarık İbnu Şihab
HADİS-İ ŞERİF no: 1929
------ u : Ravi : Hadis : Büzaha heyeti Hz. Ebu Bekir es-Sıddik (ra)`a gelip sulh istediler. Hz. Ebu Bekir onları yerlerinden yurtlarından edecek harp ile, rezil rüsvay edecek sulh arasında muhayyer bıraktı. Heyet mensupları: "Yerden yurttan edeceği (mücliyyeyi) anladık, rezil-rüsvay edecek (muhziye) ne demektir?" diye sordular. "Sizden silahları ve binekleri alacağız. Sizin mal ve mülkünüzden elimize geçenleri ganimet yapacağız, bizden ele geçirdiklerinizi bize iade edeceksiniz, bizden öldürdüklerinizin (diyetini) borçlanacaksınız, sizin ölüleriniz cehennemlik olacak (onlar için herhangi bir ödeme yapmayacağız). Allah Resulü`nün halifesine ve muhacirlerine sizi mazur kılmalarına sebep olacak bir durum (iyi hal) gösterinceye kadar kabileleri, develerin peşini takib etmeye bırakacak (onlara karışmayacak)sınız." Hz. Ebu Bekir (ra) bu söylediklerini heyet mensuplarına teklif olarak arzetti. Hz. Ömer (ra) söz alıp şunu söyledi: "Bahsettiğin "yerden -yurttan edecek savaş ve rezil- rüsvay edecek sulh" sözün var ya! Ne güzel de söyledin. Ya şu, "Sizden ele geçirdiklerimizi ganimet yapacağız, bizden ele geçirdiklerinizi iade edeceksiniz!" sözün var ya! Ne güzel söyledin. "Bizden öldürdükleriniz için borçlanacaksınız, sizin ölüleriniz cehennemlik" sözüne gelince, bizim ölülerimiz Allah`ın emri üzerine savaştılar ve öldürüldüler, onların ecirleri Allah`ın üzerinedir, onlar için diyet yoktur." Heyet, Hz. Ömer (ra)`in söylediği şartlar üzere beyat yaptı. (Bu rivayeti tam olarak Şerefüddin el-Barizi zikretti. Rivayeti tahric edene nisbet etmedi. Bu rivayeti Camiul Kebir müellifi zikretmedi. Ancak Buhari, rivayetten sadece Hz. Ebu Bekir (ra)`in şu sözünü kaydetti: "Allah Resulü`nün halifesine ve Muhacirlere sizi mazur kılmalarına sebep olacak bir durum gösterinceye kadar kabileleri develerin peşini takib etmeye bırakacak, (onlara karışmayacaksınız." Bu kısım Kitabu`l Ahkam`ın sonunda senetsiz olarak mevcuttur, gerisi yoktur.)
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Musa
HADİS-İ ŞERİF no: 1930
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "Allahu Teala nazarında, bir kulun Allah tarafından yasaklanan kebirelerden sonra, beraberinde getirebileceği en büyük günahlardan biri, kişinin ödenecek karşılık bırakmadan üzerinde borç olduğu halde ölmesidir."
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Hüreyre
HADİS-İ ŞERİF no: 1931
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kim, ödemek arzusu ile insanların malını alır ise, Allah (onun borcunu) ona bedel eda eder. Kim de telef etmek niyetiyle halkın malını alırsa Allah onu telef eder."
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : İmran İbnu Huzeyfe
HADİS-İ ŞERİF no: 1932
------ Meymune (ra) fazlaca borca giriyordu. Ailesi bu meselede müdahale edip ayıpladılar. Şu cevabı verdi: Borcu bırakmayacağım. Ben dostum ve can yoldaşım aleyhissalatu vesselam`ı şöyle söylerken dinledim: "Bir borçla borçlanan bir kimsenin ödeme niyetinde olduğunu Allah bilince, onun borcunu Allah mutlaka dünyada iken öder."
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Hüreyre
HADİS-İ ŞERİF no: 1933
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "Borcunu ödeyebilecek durumda olan zengin kimsenin ödemeyi geçiktirmesi zulümdür. Biriniz bir zengine havale olunursa (havaleyi kabul etsin)."
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Aişe
HADİS-İ ŞERİF no: 1935
------ Resulullah (sav) kapıda yüksek sesle münakaşa edenlerin gürültülerini işitti. Bunlardan biri, diğerinden borç indirmesini taleb ediyor, bir hususta da merhametli olmasını istiyor. Öbürü de: "Vallahi yapmam!" diyordu. Resulullah (sav) yanlarına gitti ve: "Hanginiz, hayır yapmamak üzere Allah adına yemin etti?" dedi. Birisi: "Benim ey Allah`ın Resulü! (Borç indirimi ile, merhametli davranmadan) hangisini dilerse onun olsun (teklifini kabul ettim)" dedi.
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Hüreyre
HADİS-İ ŞERİF no: 1936
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "Sizden önce yaşayanlardan bir tüccar vardı. Halka borç verirdi. Borçluları arasında fakir görürse hizmetçilerine: "Onun borcundan vazgeçiverin, böylece Allah`ın da bizim günahlarımızdan vazgeçeceğini umarız" derdi. Allah da onun günahlarından vazgeçti."
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Hüreyre
HADİS-İ ŞERİF no: 1937
------ Diğer bir rivayette şöyle gelmiştir: "Resulullah (sav) buyurdular ki: "Bir adam hiç hayır amelde bulunmadı. Ancak halka borç verir ve borcunu toplayan elçisine: "Kolay ödeyecekten (zenginden) al, zor ödeyecekten (fakirden) alma, vazgeç. Ola ki Allah da bizim günahlarımızdan vazgeçer" derdi. Allahu Teala hazretleri bunun üzerine: "Haydi senin günahlarından vazgeçtim" buyurdu."
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Katade
HADİS-İ ŞERİF no: 1938
------ nu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Katade Hadis : Anlattığına göre, Ebu Katade, bir boçlusunu (para taleb etmek üzere) aramıştı. O, kendisinden gizlendi. Bilahare adamı buldu. Ancak: "Dardayım" dedi. Bunun üzerine: "Allah`a yemin eder misin?" diye sordu. Borçlu: "Vallahi" diye yemin etti. Ebu Katade: "Ben Resulullah (sav)`ın, "Kim Allah`ın kendisini kıyamet gününün sıkıntısından kurtarmasını isterse darda olana nefes aldırsın veya tamamen bağışlayıversin" dediğini işittim" dedi.
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Hüreyre
HADİS-İ ŞERİF no: 1939
------ Resulullah (sav)`da bir adamın (parası ödenmemiş) bir devesi vardı. Borcunu istemeye geldi. Bu sırada kaba sözler sarfetti, hatta Ashabtan bazıları haddini bildirmek istedi. Ancak Resulullah (sav) buna meydan vermeyip: "Bırakın onu! Hak sahibinin konuşma hakkı vardır" buyurdu, sonra da: "Devesini verin!" diye emretti, (ilgililer) devesini aradılarsa da bulamadılar. Fakat onunkinden daha değerli bir deve buldular. Aleyhissaltu vesselam Efendimiz: "Bunu verin" dedi. Adam: "Bana borcunu tam ödedin, Allah da sana ödesin" dedi. Aleyhissalatu vesselam: "En hayırlınız, borcunu en iyi ödeyendir!" buyurdu.
Fasil : BORÇ VE ÖDEME ADABI BÖLÜMÜ Konu : Borç Ve Ödeme Adabına Dair Ravi : Ebu Katade
HADİS-İ ŞERİF no: 1940
------ Resulullah (sav)`a namazını kıldırıvermesi için bir adamın cenazesi getirildi. Aleyhissalatu vesselam: "Onun üzerinde borç var, arkadaşınızın namazını siz kılın!" buyurdu. Ben: "(Borç) benim üzerime olsun, ey Allah`ın Resulü" dedim. "Sadakatle mi?" dedi. "Sadakatle!" dedim. Bunun üzerine cenazenin namazını kıldı."
Fasil : KİTABU`Z ZİKR Konu : Kitabu`z Zikr`e Dair Ravi : Ebu Hüreyre
HADİS-İ ŞERİF no: 1941
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "Allah`ın, yollarda dolaşıp zikredenleri araştıran melekleri vardır. Allahu Teala`yı zikreden bir cemaate rastlarlarsa, birbirlerini "Aradığınıza gelin!" diye çağırırlar. (Hepsi gelip) onları kanatlarıyla kuşatarak dünya semasına kadar arayı doldururlar. Allah, -onları en iyi bilen olduğu halde- meleklere sorar: "Kullarım ne diyorlar?" "Seni tesbih ediyorlar, sana tekbir okuyorlar, sana tahmid okuyorlar. Sana ta`zim (temcid) ediyorlar" derler. Rabb Teala sormaya devam eder: "Onlar beni gördüler mi?" "Hayır!" derler. "Ya görselerdi ne yaparlardı?" "Eğer seni görselerdi ibadette çok daha ileri giderler; çok daha fazla ta`zim, çok daha fazla tesbihde bulunurlardı" derler. Allah tekrar sorar: "Onlar ne istiyorlar?" "Senden," derler, "cennet istiyorlar" "Cenneti gördüler mi?" der, "Hayır ey Rabbimiz." derler. "Ya görselerdi ne yaparlardı?" der. "Eğer görselerdi," derler, "cennet için daha çok hırs gösterirler, onu daha ısrarla isterler, ona daha çok rağbet gösterirlerdi." Allah Teala sormaya devam eder: "Neden istiaze ediyorlar?" "Cehennemden istiaze ediyorlar" derler. "Onu gördüler mi?" der. "Hayır Rabbimiz, görmediler" derler. "Ya görselerdi ne yaparlardı?" der. "Eğer cehennemi görselerdi ondan daha şiddetli kaçarlar, daha şiddetli korkarlardı" derler. Bunun üzerine Rabb Teala şunu söyler: "Sizi şahid kılıyorum, onları affettim!" Resulullah (sav) sözüne devamla şunu anlattı: "Onlardan bir melek der ki: "Bunların arasında falanca günahkar kul dahi var. Bu onlardan değil. O başka bir maksadla uğramıştı, oturuverdi." Allah Teala: "Onu da affettim, onlar öyle bir cemaat ki onlarla oturanlar da onlar sayesinde bedbaht olmazlar" buyurur.
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kim bir yere oturur ve orada Allah`ı zikretmez (ve hiç zikretmeden kalkar) ise Allah`tan ona bir noksanlık vardır. Kim bir yere yatar, orada Allah`ı zikretmezse, ona Allah`tan bir noksanlık vardır. Kim bir müddet yürür ve bu esnada Allah`ı zikretmezse, Allah`tan ona bir noksanlık vardır." [Hadisin metni Ebu Davud`a aittir. Sondaki ziyade İbnu Hibban`ın Mevarid`inden alınmadır (2319)]
Fasil : KİTABU`Z ZİKR Konu : Kitabu`z Zikr`e Dair Ravi : Ebu Müslim el-Eğarr
HADİS-İ ŞERİF no: 1943
------ Ben şehadet ederim ki Ebu Hüreyre ve Ebu Said (ra) Resulullah (sav)`ın şöyle söylediğine şehadet ettiler: "Bir cemaat oturup Allah`ı zikrederse, mutlaka melekler etraflarını sarar, Allah`ın rahmeti onları bürür, üstlerine sekine iner ve Allah onları yanında bulunan (büyük melek)lere anar."
Fasil : KİTABU`Z ZİKR Konu : Kitabu`z Zikr`e Dair Ravi : Ebu Musa
HADİS-İ ŞERİF no: 1944
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "İçerisinde Allah zikredilen evlerin misali ile içerisinde Allah zikredilmeyen evlerin misali, diri ile ölünün misali gibidir."
Fasil : KİTABU`Z ZİKR Konu : Kitabu`z Zikr`e Dair Ravi : Ebu Hüreyre
HADİS-İ ŞERİF no: 1945
------ Resulullah (sav) buyurdular ki: "Allah Teala hazretleri diyor ki: "Kulum, hakkımda nasıl bir zan yürütürse ben öyleyimdir. O, beni zikredince ben onunla beraberim, O beni içinden geçirirse, ben de onu içimden geçiririm. O, beni bir cemaat içerisinde anarsa, ben de onu, onunkinden daha hayırlı bir cemaatte anarım. O, bana bir karış yaklaşırsa ben ona bir arşın yaklaşırım. O bana bir arşın yaklaşırsa, ben ona bir kulaç yaklaşırım. O bana yürüyerek gelirse ben ona koşarak giderim."
------ Ziyad İbnu Sa`d İbni Dumeyre es-Sülemi (an ebihi an ceddihi) (ra) -ki bunlar (Sa`d ve Dumeyre) Resulullah (sav) ile birlikte Huneyn`e katılmışlardı- anlatıyor: "Muhallem İbnu Cessame el-Leysi, Müslüman olduktan sonra Eşca` kabilesinden birisini öldürmüştü. Bu, Hz. Peygamber (sav)`in hüküm verdiği ilk diyet vak`ası oldu. Uyeyne öldürülen Eşcai`nin katli hususunda ileri geri konuştu. Çünkü (Uyeyne) kendisi de Gatafanlı idi. Akra İbnu Habis de Muhallem`in taraftarı (olarak müdafaa için) konuştu, çünkü o da Hındeften idi. Derken (münakaşa ilerledi) sesler yükselmeye başladı, tartışma ve bağırıp çağırmalar arttı, Resulullah (sav) müdahale ederek, "Ey Uyeyne, diyet kabul etmez misin?" diye sordu. "Hayır! Vallahi harb ve ızdırabtan benim kadınlarıma ulaştırılan, onun kadınlarına ulaşmadıkça kabul etmiyorum!" cevabını verdi. Sonra bağırmalar yükseldi, tartışma ve bağırıp çağırmalar arttı. Resulullah (sav) tekrar araya girip: "Ey Uyeyne, diyet kabul etmez misin?" dedi. Uyeyne önceki sözlerini aynen tekrar etti. Bu hal, Beni Leys`ten üzerinde silah ve elinde de deriden mamul bir kalkan bulunan Mukeytil adında birinin kalkıp, "Ey Allah`ın Resulü! Bunun (Muhallem`in) İslam`ın başında yaptığı şu cinayete misal olarak, su içmek üzere havuzun başına koşan koyun sürüsünü gösterebileceğim. Sürünün ilk gelenlerine (öldürülmek veya uzaklaştırılmak üzere taş veya ok) atılır, arkadan gelenler de korkarak kaçarlar. Bugün hüküm koy yarın değiştir!" demesine kadar devam etti. Resulullah (sav) bunun üzerine (Muhallem`e dönüp) hemen şu hükmü verdi. "Derhal huzurumuzda elli deve vereceksin, elli deve de Medine`ye dönüşümüzde vereceksin!" Bu vak`a Resulullah (sav)`ın seferlerinin birinde cereyan etmişti. Muhallem uzun boylu, esmer birisi idi, cemaatin kenarında bulunuyordu. O ölümden kurtuluncaya kadar halk oradan ayrılmadı. Resulullah`ın (bu nihai hükmünden sonra) önüne, iki gözünden de yaşlar akar vaziyette oturdu ve: "Ey Allah`ın Resulü! Ben size ulaşan cinayeti işlemiş bulunuyorum. Ben Allah`a tevbe ettim. Sen de benim için ey Allah`ın Resulü, Allah`tan mağrifet dileyiver!" dedi. Resulullah (sav) yüksek sesle: "Sen onu İslam`ın başında silahınla mı öldürdün! Allah`ım, Muhallem`i mağrifet etme!" dedi. Ebu Seleme şu ilavede bulunur: "Muhallem göz yaşlarını ridasının ucuyla silerek kalktı." İbnu İshak der ki: "Muhallem`in kavmi, Resulullah (sav)`ın daha sonra onun için Allah`a istiğfar ediverdiğine inanıyorlardı."