Dünyaya geliş sırrımızı da burada mı aramalıyız?
Evet efendim, bir çok insanın sorusudur bu : Allah niye yaratmış insanları? Allah sadece kendi güzelliğini görmek için mi yarattı bizi? Belki de Hz. Mevlananın dediği gibi tekrar kavuşmanın, tekrar birleşmenin zevkini yaşamak için mi yarattı bizi? Ama yaradılışın makamlarına bakarsak belki bunun manasını daha iyi anlarız.
Yaradılışın ilk makamı, ehadiyettir.Yalnız ben vardım, orada hiçbir şey yoktu.
İşte Allahın sonsuzluğu içinde var olan tek şey nur-ı Muhammedi, hakikat-i Muhammedidir. İşte nur-ı Muhammedi, istedim ki bilineyim, diledim ki bilineyim halinde zuhur etti.
Allah önce ehadiyetle zuhur etti, istedim ki bilineyim dedi. Fakat bilinmek isterken kendi sonsuz Zatını sadece bilinmek istediği şekliyle sonsuzluk içinde teklik içinde yarattı. Bu makama, ehadiyet mertebesi diyoruz. Bu sonsuzluktur. Bu makamın içinde nur-ı Muhammedi vardır. Nur-ı Muhammedi bu makamın zatıdır. Buna hakikat-i Muhammedi ya da akl-ı kül de denilebilir. Buradan zuhur eden vahdaniyet, ehadiyetten zuhur eden vahdaniyet sanki nar gibidir. Böyle bir örnek gösterdiğim için Allah beni affetsin. Ama kendim çok iyi anlayabildiğim için belki böyle daha iyi anlarız diye düşünüyorum. Narda nasıl biz bir tek şey görürüz ama yarılınca sonsuz tanecikler zuhur eder. Bu tanecikler bizleriz. Bizdeki Allahın isim ve sıfatlarıdır. Fakat vahdaniyette hepsi birleşmiştir. İnsan ehadiyetten gelir vahdaniyete döner. Yani Allahın sonsuzluğundan gelir fakat birliğine döner. Sonsuzluğu idrak etmek için birliğine döner. Yani narın bir tanesi gibi olan vücudu nar içinde yok eder. Bunu yapabilmek için de kendisi gibi olan bütün tanecikleri sevmesi, kabul etmesi hatta Muhyiddin Arabi hazretlerinin buyurduğu gibi onlarla omuz omuza gelip saf tutması gerekir. Hani nasıl camide safları sıklaştırın, birleştirin derler, işte biz de farklı isimlerle öylesine bir araya gelir, sıkışırsak o birliği, o vahdaniyeti oluşturabiliriz. Onlara hürmet ederek, saygı göstererek, onları severek, farklılıkları da görmeyerek, belki Mevlana hazretlerinin, Yunus kardeşim acı, tatlı diye iki mefhum anlatmışlar. Biz de onları tek mefhum gibi anlatalım buyurdukları gibi, farklılıkları tek anlatarak narı oluşturabiliriz. Vahdaniyet böyle bir birliktir. Tıpkı demin anlatmaya çalıştığım parmakların bir araya gelişi gibi güzeli anlatan bir birliktir. İnsanın vahdaniyet mertebesine ulaşabilmesi için vahdet-i vücudu çok iyi idrak edebilmesi lazım. Yüce sultan Muhyiddin Arabi hazretlerinin vahdet-i vücudunu benim gibi aciz ve basit bir kulun açıklaması çok zor. Ama o aciz ve basite de hitap etmiş. Gel sen de anlamaya çalış demiş.
Vahdet-i vücut, Allahın isim ve sıfatlarıyla tecelli ettiğini her yaratılmışın da tecelli ettiğini görebilmektedir. Hani nasıl sevdiğiniz insanın ailesini de seversiniz, onu çok sevdiğiniz için, onu çok sevdiğiniz için ona ait her şeyi tanımak istersiniz. İşte Allahı çok seven kişi, ona ait bütün isim ve sıfatların tecelli ettiği bütün yaratılmışları sever. Hatta onlar üzerinde hakimiyet kurar. İşte böyle bir birliktir ki, insanları bir araya getirir ve der ki, benim sevdiğim her yerde gözüküyor. Ama bunu Allah Kuranda teyit etmiştir. Buyurmuştur ki, Ben size şah damarınızdan da yakınım. Öyleyse Allah, sadece sevdiğine şah damarından daha yakın değildir. Allah kendisine düşman görünene de şah damarından daha yakındır. Demek ki Allah, o şah damarı hadisesiyle her yaratılmışta, hatta müsaade ederseniz biraz ileri gideceğim; canlı olduğunu düşündüğümüz, cansız zannettiğimiz hareket eden etmeyen her şeyde bir ismi ve vasfıyla, eser halinde de olsa tecelli etmiş ve var olmuştur. İşte bu bakış açısı, vahde-ti vücut bakış açısıdır. Herkesi ve her şeyi sevmeyi, -henüz bu makamda değilsek- hiç olmazsa hürmet etmeyi öğretir bize. Bu makama varabilmek için dostluklarda, arkadaşlıklarda birliği sağlamak lazım. Herkeste, her farklılıkta kardeşliği bulup, birliği sağlamak lazım.Bunu yapabilmenin tek yolu da, gene İbn Arabinin gösterdiği yoldan geçer. Der ki İbni Arabi, gel, içimdeki zıt isimleri birle ki, önce kendindeki kavgayı bitirebilesin.
İçimizdeki zıt isimler nedir?
Öyle ya kıskancız. Bunu çok kolaylıkla merhamete çevirebiliriz. Zalimiz. Her şeyi yerli yerine koymaya başlarsak zalim de hizmete dönüşür. Dolayısıyla her negatif isim pozitif isimle birleşirse bizim içimizde de yaradılış başlar, kavgalar biter. Böyle kavgası biten insanla herkes dost olur. Dostlukta birlik sağlanırsa vahdet-i vücut idrak edilir. Allah nasip etsin inşallah efendim. Melamilik, bütün tarikatlerin özü ve hakikatidir. Tarikat, Allaha giden yol demektir. Allaha giden öyle çeşitli yollar vardır ki, tahmin edemezsiniz. Hani Kabeye giden yolların çok farklı olması ama sonuçta her şeyin Kabeye varması gibi, Allaha giden yollar da çeşitlidir. Ateizm de Allaha gider, reddederek Allahın varlığını ispat eder. Kimi Mecusilikte ateşe tapar, nuruna değil narına tapmayı tercih eder. Ama hepsi farkında olmadan Allaha gitmektedir. Bunlar içinde gerçekten meşreplere göre Allaha giden yolları öğreten tarikatler vardır. Bu tarikatlerin hepsinin özünde melamilik yatar. Melamilik, vücuttan değil gönülden her şeyi silmek, Allahtan gayrıyı terk etmek demektir. Melamilik, yalnız Allahla hareket etmek, dünya malıyla, evlat sevgisiyle, dünya sevgisiyle, mal mülk sevgisiyle, insan sevgisiyle hiçbir şeyle meşgul olmadan yaratılmışta Allahı görerek ona ulaşmak demektir. Melamilerin bir lokma bir hırka dedikleri, şeklen bir lokma bir hırka değildir. Gönülden bunları silmek, belki görünüşte onların üzerinde çok şey vardır ama manalarında hiçbir şey yoktur. Bir adam şeyhine, bana hakiki şeyhi gösterir misiniz? demiş. O da demiş ki, kulübede yaşayan bir adam var. Git ona de ki, gönlünden dünyayı çıkarsın. Adam kulübede yaşayana gitmiş. Allah Allah demiş, bu kulübede dünya ne gezer. Bu adamın hiçbir şeyi yok. Ama adam ona demiş ki, düşündüğün gibi değil. Ne düşündüğünü anladım. Benim içim, dünya aşkıyla dolu. Buraya kendimi soktum ama içimden dünya sevgisi çıkmadı. Evlatlarıma tapma aşkı çıkmadı. Adam, vah vah demiş. Sonra da gelmiş şeyhine, şimdi de saraydakine git demiş. Ona de ki, onun ellerinden öperim, dualarını eksik etmesin üzerinden. Allah Allah demiş mürit. Saraya gitmiş. Şeyh altınlar içinde, üzerinde kürkler. Demiş ki, şeyhim böyle dedi Adam, şöyle konuşmuş : Oğlum, sakın yanlış anlama. Bunları biz üzerimize alırız, ama arızidir. Bir dakikada bırakırız. Bizim en büyük zenginliğimiz, Allahtır. İşte görünüşte üzerinde ne olursa olsun Melami meşrepli insanın gönlündedir. Bu kişiler rinttirler. Hani Yahya Kemalin, hep rintleri anlattık ama hiç rint olamadık dediği gibi rintlik zor iştir. Biz buna İlahi cebrilik diyoruz. İlahi cebrilik, öyle yüce bir makamdır ki, bizim anladığımız anlamda cebrilik değildir. Cebrilik, nefis sahibi insanın, her şey Allahtandır. Ben istediğim gibi yatayım, çalışmama da gerek yok, o istediğini verir demesidir. Bu tür insanı Allah lanetler. Çünkü Allah demiştir ki, çalış, çabala bakalım. Ben istediğini verecek miyim? Bu cebrilik hoş değilse de bunun bir üst makamında yani insanın Allahta yok olduğu, kendi güç ve kuvvetini Allahta yok ettiği anda, Allahın tecellisiyle nefsine ait hiçbir istek kalmayınca, evet her şey Allahtanmış dediği an ilahi cebriliktir. Onun nefsinin kararı değildir bu. Artık yok oluşunun kararıdır. İşte rint bu haldir. Rintler gerçekten her şeyi Allahtan bilirler. Onlar şeklen itiraz de etseler gönüllerinde daimi cennet, daimi namaz, daimi secde halindedirler
_DEVAM EDECEK_
