(kaddesallahu sırrahu)
Burhanu'l-Müeyyed
"Rabbiyesir vela tuassir Rabbi temmim bil-hayır"
Rabbim işimi kolaylaştır, güçleştirme, Rabbim bu işi hayırla tamamla!
ÖNSÖZ
Ahmad er-Rifâî, Irak'ta Vâsıt'a bağlı Bataih kasabasının Hasan semtinde 512/1118 yılında doğdu.
Anne ve baba tarafından "seyyid" olduğunu elinizdeki eser (el-Burhânu'l-Müeyyed)'i onun sohbetlerinden derleyen müridi Şerefüddîn b. Abdüssemî el-Hâşimî el-Vâsıtî haber vermektedir. Ayrıca büyük ceddi İmam Ca'fer vasıtasıyla Hazreti Ebûbekir soyuyla da münasebettar olduğu bilinmektedir.
Kendi memleketinde yedi yaşında hıfzını ikmâl etti.
Aynı yıl babası Bağdat'ta vefât edince onun maddî ve manevî eğitimini dayısı Şeyh Mansûr üstlendi.
Bu yüzden dayısı, annesi ve kardeşleriyle beraber onları Vâsıt Nehrdakla'ya, yanına aldı.
Ahmed er-Rifâî, orada Şeyh Ebu'l-Fadl Ali el-Vâsıtî'nin derslerine devam etti.
Yirmi yaşına geldiğinde ulûm-i şer'iyyeyi ikmâl ettiği gibi tarikat hırkası giymeye de hak kazandığından şeyhi ve hocası Ebu’l-fadl ona "Ebu'l-alemeyn" (iki âlemi şeriat ve tarikat sahibi) lakabını vermişti.
Şeyhi el-Vâsitî'nin vefatı (539/1144)'ndan sonra memleketine dönerek orada babasının dergahında şeyhlik etti.
Yirmisekiz yaşında iken dayısı Şeyh Ebû Mansûr'un emriyle anne tarafından dedesi Şeyh Yahya Neccârinin Ümmü-âbi de'deki dergâhına geldi.
Dayısının vefatı Üzerine (540/1145) de o dergâhta postnişin oldu. Müridlerini halvete sokarak; cemaate sünnet-i Nebîyi ve esrâr-ı Kur'ân'ı anlatarak hizmetini sürdürdü.
Pek çok âlim ve devlet ricali onun sohbetlerine devam etti. Vefatı (578/1182)'dir.
Elinizde tercemesi bulunan “el-Burhanu'l-Müeyyed” den başka bizzat tasnif ettiği Hikem, müridi Şerefüddin b. Ab- düssemî'in onun sohbetlerinden derlediği en-Nizâmü'l- Hâs, Kırk Hadis, Hâlet-ü ehli'l-hakîka maallah ve el-Mecâlisü's Seniyye adlı eserleri ve gayr-ı matbû şiirleri vardır.
Bunlardan ilk üçü Hak Yolcusunun Düsturları adıyla Yaman Arıkan tarafından terceme edilmiş ve Erkam Yayınlarınca neşredilmiştir.
Hâlet-ü ehli'l-hakîka maallah'da Abdülkadir Akçiçek tarafından Onların Âlemi adıyla terceme edilmiştir ki, bu eser Kırk Hadis'in şerhi mahiyetindedir.
Müellifin Şerhu't-tenbîh adında fıkha dair bir eserinden de bahsedilmektedir.
Ahmed er-Rıfâî'nin el-Burhanü'l-Müeyyed adlı eseri herhangi bir tasnif ve sıra gözetilmeksizin nasihat ve irşad üslûbuyla pekçok konuyu ihtivâ etmektedir.
Eser genel olarak, Ahmed er-Rıfâî'nin vaaz ve sohbet notları havasında olduğundan havassa ve avama hitab eden fikirlere rastlamak mümkündür.
Eserdeki tevhid, semâ, manevî ölüm, şerîat-tarîkat münasebeti gibi muhtelif konuları tefrik için tercemede başlıklar koymayı tercih ettik.
Eserde mezhep imamlarından imam Şâfiî, imam Malik, ibn Hanbel, Ebû Hanife ve Ca'fer Sadık'ın müteşâbih konusunda görüşlerine yer verildiği halde hemen hiçbir kelamcının adının geçmemesi ilgi çekicidir.
el-Burhanü'l-Müeyyed'in Arapça muhtelif baskıları bulunmaktadır.
Bizim tercemeye esas kabul ettiğimiz Hüseyin Nazım el-Halvânî tarafından hadisleri Abdullah el-Herevî el-Habeşî'ye tahkik ettirilerek Şam'da neşredilen nüshadır.
Bu neşrin baş tarafında Ahmed er-Rifâî, hayatı, eserleri ve menkıbeleri ile ilgili uzunca bir bilgi verilmiştir.
Eserin Abdülhamid Han'ın kâtib-i sânîsi Kudsîzâde Kadri Bey tarafından yapılmış Osmanlıca bir tercemesi ve yeni harflerle yapılan bir iki neşri bulunmaktadır.
el-Burhanü'l-Müeyyed'in Arapça nüshasını teminde ve eserin hazırlanmasında yardımlarını esirgemeyen muhterem Hocam Prof. Dr. Mustafa Tahralıya burada teşekkürü bir vecîbe addederim.
Gayret bizden, tevfik Allah'tan.
H. Kâmil YILMAZ