Mutasavvıf Farsça Şairi Bîdil-i Dehlevi
Gönderilme zamanı: 25 Nis 2015, 01:26
Mirza Abdulkadir Bîdil-i Dehleci 1054 hicri kameri yılında Gong nehrinin sahilindeki 'Azîmâbâdda Hindistanda dünyaya geldi.O aslen Çağatay Türklerindendi.Bîdil birçok hikemî ilimde yetkinliğe sahipti ve tasavvufla âşinâydı.[bildiğim kadarıyla Kadiri tarikatındandı]Önceleri Remzî mahlasını kullanıyordu tâ ki Bir talebesinin ifadesine Sa'diy-i Şirazi kuddise sirruhun Gülistanını okurken "Bîdil(gönülsüz) bînişan(alametsiz)'dan ne arar tekrar?" mısraından vecde geldi ve mahlasını Bîdil'e değiştirdi.O Safer ayının 4ümde 1133 hicri kameride Delhi'de vefat etti.
Bir şiirinden bir bölümün tercümesi:
Not:Bîdil hazretleri Sebk-i Hindî üslubunda yazdığından anlaşılması oldukça zordur.
جهان در سرمه خوابید از خیال چشم فتانت
چه سنگ بود یارب سایهٔ دیوار مژگانت
--------------------------------
Fettan gözünün hayalinden dünya sürmede uyudu.
Ne ağırdı kirpiklerinin duvarının gölgesi!
--------------------------------
تحیر بر سراپای تو واکرده‌ست آغوشی
که چون طاووس نتوان دید بیرون‌گلستانت
---------------------------
Hayranlık, baştan ayağına senin kucağını açmıştır.(O) Tavus kuşu gibi(dir) senin gül bahçen dışında görülemez.
----------------------------
کدورت تا نچیند جوهر شمشیر استغنا
به‌جای خون عرق می‌ریزد از زخم شهیدانت
--------------------------
Tozluluk toplamasın diye senin istiğna(naz) kılıcının cevheri, kan yerine ter damlar senin şehidlerinin yarasından.
--------------------------
مگر پشت لبی خواهد تبسم سبزکرد امشب
قیامت بر جگر می‌خندد ازگرد نمکدانت
--------------------------------
Meğer dudağının arkasında yeşillenecek bir tebessüm bu gece.Kıyâmet cigerime tuzluğunun çevresinden gülüyor.
-------------------------------
چه نیرنگ است سامان تماشاخانهٔ هستی
مژه بر خویش واکردم جهانی‌گشت حیرانت
---------------------------------
Ne tılsımdır bu varlık izlenceliği!Kirpik kendime yine açtım, bir dünya hayranın oldu.
---------------------------------
حریف معنی تحقیق آسان‌کس نشد بیدل
چوتار سبحه چندین نقب‌می‌خواهدگریبانت
-----------------------
Mana ehline tahkîk bir kişinin kolayı olmadı Bîdil!
Tesbihin ipliği gibi çok delik iste yakan.
Bir şiirinden bir bölümün tercümesi:
Not:Bîdil hazretleri Sebk-i Hindî üslubunda yazdığından anlaşılması oldukça zordur.
جهان در سرمه خوابید از خیال چشم فتانت
چه سنگ بود یارب سایهٔ دیوار مژگانت
--------------------------------
Fettan gözünün hayalinden dünya sürmede uyudu.
Ne ağırdı kirpiklerinin duvarının gölgesi!
--------------------------------
تحیر بر سراپای تو واکرده‌ست آغوشی
که چون طاووس نتوان دید بیرون‌گلستانت
---------------------------
Hayranlık, baştan ayağına senin kucağını açmıştır.(O) Tavus kuşu gibi(dir) senin gül bahçen dışında görülemez.
----------------------------
کدورت تا نچیند جوهر شمشیر استغنا
به‌جای خون عرق می‌ریزد از زخم شهیدانت
--------------------------
Tozluluk toplamasın diye senin istiğna(naz) kılıcının cevheri, kan yerine ter damlar senin şehidlerinin yarasından.
--------------------------
مگر پشت لبی خواهد تبسم سبزکرد امشب
قیامت بر جگر می‌خندد ازگرد نمکدانت
--------------------------------
Meğer dudağının arkasında yeşillenecek bir tebessüm bu gece.Kıyâmet cigerime tuzluğunun çevresinden gülüyor.
-------------------------------
چه نیرنگ است سامان تماشاخانهٔ هستی
مژه بر خویش واکردم جهانی‌گشت حیرانت
---------------------------------
Ne tılsımdır bu varlık izlenceliği!Kirpik kendime yine açtım, bir dünya hayranın oldu.
---------------------------------
حریف معنی تحقیق آسان‌کس نشد بیدل
چوتار سبحه چندین نقب‌می‌خواهدگریبانت
-----------------------
Mana ehline tahkîk bir kişinin kolayı olmadı Bîdil!
Tesbihin ipliği gibi çok delik iste yakan.